Enrico Fermi ve Amerika'nın keşfi

"İtalyan Gezgin Yeni Dünya'ya ayak bastı"

dedi Compton.

"Yerliler nasıldı?"

diye sordu Conant.

"Dost yanlısı"

Nobel ödüllü A.H.Compton, Harvard başkanı James Conant'a ilk kontrollü zincirleme nükleer reaktörünün Enrico Fermi'nin izah ettiği gibi çalıştığını telefonda haber veriyor... (Enrico Fermi, fotoğrafta görülüyor.) (kaynak: Creating the New World: Stories & Images from the Dawn of the Atomic Age By Theodore Rockwell)

İkinci Dünya Savaşı sırasında Almanlarla, sonrasında Ruslarla, Amerikalı bilimadamlarının önce nükleer bomba, sonra da nükleer reaktör konusunda kıyasıya yarıştıkları bir dönemdi. Bilimadamları savaş ganimeti gibi kaçırılmış ve inanılmaz bir casusluk macerasının içine atılmışlardı. Şikago'da, şehir merkezinde bile zincirleme reaksiyon denemeleri yapacak kadar çılgınlaşmıştı bu yarış. Bilimkurgu-casusluk romanı heyecanında gerçek olaylardı. Uzay yarışı sırasında da devam etti. Sputnik ile Ruslar ilk golü atmışlardı. Bu konuya daha sonra değinelim.

Morgan Robertson

Morgan Robertson 1861-1915 yılları arasında yaşamış amerikalı öykü ve roman yazarı. İlginç bir adam olduğu şüphesiz, çünkü 1898 yılında yazdığı Futility adındaki bir öyküde devasa bir ingiliz yolcu gemisinin bir buzdağı ile çarpışması sonucunda sulara gömülmesini konu ediniyor. Morgan Robertson'un gemisinin adı Titan. Eğer 1912 yılındaki o "unsinkable" yani "batmaz gemi" aynı şekilde batmasaydı belki de Morgan Robertson bugün için hiçkimse tarafından hatırlanmayacaktı. Bugün de pek hatırlandığı söylenemez ama internet sayesinde onun hakkında bazı bilgi kırıntılarına ulaşabiliyoruz.

Robertson, Wiki'ye göre Beyond the Spectrum adını verdiği bir başka öykü yazıyor. 1914 yılında yazdığı bu öyküde de bir Japon-Amerikan savaşından bahsediyor bu savaşta Japonların San Fransisco'ya ani bir baskını söz konusu. Ayrıca bu öyküde Amerikalılar tarafından icad edilen ancak Japonların kullandığı bir silahtan bahsediyor. Bu silahın körlük, yoğun ateş ve yüzde yanıklar oluşması gibi sonuçları oluyor. Atom bombası ile benzeriliği bulunan bu silah ve öyküdeki kurgusal savaş ile 2.Dünya Savaşında gerçekleşen Japon-Amerikan savaşı arasındaki benzerlik bugün de pek çok kişi tarafından ilginç bulunuyor.

Titanic ve Titan arasındaki rakamsal benzerliklere internet üzerinde küçük bir araştırma yaparak ulaşabilirsiniz. Öte yandan Morgan Robertson 1915'te 53 yaşındayken protiyodit (civa-iyot bileşimi ve zamanında sifilis tedavisinde kullanılan zehirli bir madde) zehirlenmesi nedeniyle bir otel odasında ölü bulunuyor. Aynı zamanda periskopun mucidi olan Morgan Robertson'un Futility adlı öyüküsünde kötü bir Yahudi karakter olması sebebiyle kitap, anti-semitist olmakla da suçlanmış...